Heil Midwinter!
Het lijkt nog wel gisteren toen wij, Swesaz, samen Midzomer vierden.
En Midwinter van vorig jaar staat ook nog helder in mijn geheugen.
En dit is een verslag van 2021.
Deze Joelperiode en de Heilige Nachten hebben we dit jaar online gedeeld, via een openbare Facebook groep.
Nu sluiten we in besloten kring deze periode af.
Want meer en meer lijkt het erop dat het grote feest aan het eind van de twaalf nachten was en dat rond de Zonnewende ook zeer belangrijke, sympatisch magische rituelen plaatsvonden zoals het draaien van het brandend rad. Twee momenten, die van belang waren en blijvend zijn. Op het eind van de 12 nachten, geteld vanaf de Zonnewende, maar in onze tijd gefixeerd op 6 januari, moet het nieuwjaarsfeest en grote einde van het joelfeest gevierd zijn.
Vrijdag 5 januari
We treffen elkaar wederom in Drenthe, maar dit keer in een iets ruimere en luxere accommodatie, een mooie sfeervolle boerderij omgeven door open land. Heerlijk! Kunnen we hier niet voorgoed met z’n allen intrekken? Dat lijkt me wel wat een woongroep met gelijkgestemden.
Wij nodigen ook altijd een voorouder uit. Dit jaar voelt het goed om mijn vader uit te nodigen, hij voelt nu rustig en tevreden in het hiernamaals. Ik plaats zijn foto tussen de andere voorouders en het voelt heel goed en veilig. Fijn dat hij er bij is. Hij genoot altijd van gezelligheid dus hij is hier helemaal op zijn plaats en zo welkom.
Iedereen maakt de bedden op, versiert de ruimte met wintergroen en versieringen en samen genieten we een heerlijk soepmaaltijd.
In de avond wordt er gekeuveld en doen we een leuk spel waarin onze heidense kennis wordt getest.
Ik ga redelijk op tijd naar bed, want morgen wordt een lange intense dag.
Zaterdag 6 januari
Op 6 januari bevinden we ons op de daadwerkelijke midwinterviering, ook wel bekend als 13 dag of epifanie. De voorgaande 12 Ruwe Nachten zijn een periode van chaoskrachten die op destructie een eeuwige winter uit zijn. Door middel van rituelen en taboes proberen we de goddelijke orde weer te herstellen zodat de zon aan kracht wint en zich terugtrekt om daarna steeds krachtiger te kunnen schijnen en zorgen voor warmte en vruchtbaarheid. Dit begint in de periode vanaf 21 december, de dag van de zonnewende en de daarop volgende Moedernacht en 12 Ruwe Nachten. De nacht van 5 op 6 januari is dit jaar de laatste nacht en maakt 6 januari 13 dag.
Ik heb helaas slecht geslapen door alle indrukken en prikkels, maar dat mag de pret niet drukken. Na een royaal ontbijt en sterke koffie gaan de mannen zwartgeschminkt, gemaskerd en warm gekleed in huiden en vachten op weg naar de jaren geleden geplaatste zoenstaak in het Moordenaarsveen om daar pap met haring te brengen om de koude zielen tevreden te stellen en aandacht te geven zodat zij ons ritueel en feest niet komen verstoren. En de vrouwen blijven thuis om de mannen te steunen door te borduren.
De vrouwen verrichten hun sympathische magie door middel van draden. De vorige jaren was dit spinnen, maar dit jaar zitten wij nog in de Ruwe Nachten, deze nachten is spinnen taboe en Distaff dag is pas morgen, dan mag er weer gespind worden, waar wij de voorgaanden Midwinter weekenden met Swesaz juist stopten met spinnen.
De Heilige Nachten, waar we ons nog steeds in bevinden, is een krachtige periode voor het beoefenen van magie en het raadplegen van het Lot en divinatie. De vrouwen zetten hun tover in als geschenk aan de mannen en wel met naald en draad. Iedere man heeft een kledingstuk meegenomen en het Lot bepaalt wie welke kleding gaat borduren. Het gebruik van textiel is van oudsher een zeer krachtig instrument dat door vrouwen wordt gebruikt om hun macht en betovering in te zetten. Er was ontzag en eerbied voor dit vrouwenwerk. Denk aan het gebruik dat deze kleding in strijd werd gedragen voor bescherming. Kledingstukken waren met een intentie gemaakt en dan met name voor zoons en broers. Het gaat dan meestal om voor iemand specifiek geweven stof, maar aangezien we daar (voor sommigen) de kunde en tijd niet voor hebben, gaan we vandaag borduren. Dit is ook een belangrijke bewerking, want met draden werden en worden krachtige verhalen verteld. Kijk maar eens naar de tentoonstelling over borduren in Het Wereldmuseum.
We roepen voor wij beginnen onze voormoeders en goede Holden aan en borduren ieder een symbool op de kleding die wij voelen dat past bij de eigenaar en wat zij nodig hebben. Het borduren is gericht op het herstellen van heil, voorspoed en kracht of bescherming. We borduren met rood en/of gouddraad, de kleuren van levenskracht en komen terug in overleveringen en sprookjes.
Swesaz vindt het belangrijk dat handelingen niet zomaar uit de lucht komen vallen, maar echt in het verlengde staan van tradities en overleveringen. Dat vind ik zo mooi en krachtig. En ook behoorlijk uniek in een tijd van eclectisch new age en fantasie.
Als de mannen terugkeren van hun werk op het veen begint het te sneeuwen! Magisch! Ze worden gereinigd door middel van rook en treden het hof weer binnen alwaar wij gezamenlijk een lunch met warme Glögg en soep genieten.
De mannen krijgen hun kledingstuk terug met eventuele uitleg van de vrouw die het geborduurd heeft.
Dan is er even vrije tijd. Karina en ik gaan een stukje wandelen, even het zitvlees opschudden en een frisse neus halen in het bos.
Dan als de avond valt gaan we allemaal richting Smitsveen. En voila! Het begint weer harder te sneeuwen! Dit is geen toeval!
Raddraaiers
Aangekomen bij de grafheuvel hebben we dit keer geen bolletje wol om te offeren, wel geborduurde lapjes voor later aan het rad. We maken een kring en leggen onze linkerhand op de schouder van onze buur en stellen ons voor dat achter ieder van ons een lange rij met voorouders staat. Zo krachtig, een web van mensen! Eén voor één doen we een heildronk op de uitgenodigde voorouder, voor mij dus mijn vader. Daarna lopen we verder door het natte landschap richting de plek voor het draaien en ontsteken van het rad. Er wordt een cirkel gevormd door middel van de vier dwergen, we bootsen de creatie van de wereld na door het delen van Ymir (in broodvorm). We doen één voor één een heildronk, brengen een offer aan de Disen en doen een wens in het rad. Dan wordt het rad aangestoken en rondgedraaid. Het fikt zo hard dat het al snel doorbrandt en op de grond rolt. Ik voel hier iets onheilspellends bij voor het komend jaar, maar ook een krachtig vrijkomen van vaste patronen. Tijdens het divineren in de Ruwe Nachten heb ik ook al uitdagende voorspellingen mogen ontvangen, dus zie het komend jaar niet heel juichend tegemoet. Verandering is niet mijn favoriet en dit gaat geen stabiel jaar worden, in ieder geval niet voor mij. Maar ik weet ook dat verandering, zij het lastig, uiteindelijk goed en nodig zijn. Dit wordt denk ik een krachtig en fel jaar vol uitdagingen waar we wel krachtiger uit zullen komen. Ik heb vertrouwen en terugkerende rituelen die zorgen voor stabiliteit en scheppen van orde in chaos.
Het is inmiddels pikkedonker op de heide en we moeten de weg naar de auto terugvinden. De groep raakt gescheiden en de weg kwijt. Stiekem vind ik het best leuk en spannend zo tussen bosjes door navigeren in het donker, alhoewel mijn enkels daar anders over denken, het is een uitdaging niets zien in een kletsnat landschap vol kuilen en hobbels. Uiteindelijk vinden we elkaar en de auto’s weer en komen allemaal koud, maar zonder blessures thuis.
Eenmaal thuis steken de kinderen eerst binnen de driekleur kaarsen aan en dan mag iedereen het hof binnentreden waar we ons in het wit omkleden en de gerechten klaarzetten. Dan kan het eetfestijn beginnen! Wat een overvloed aan kookkunsten! we eten onze buikjes rond! Er wordt ook weer het dobbelspel gespeeld waarbij we de meegebrachte cadeaus uitwisselen. Dit jaar win ik een boek en krijg ik een mooie Wodan hanger. Dan wordt er tot in de vroege uurtjes vrolijk gebabbeld, gedronken en in de sneeuw gespeeld.
De volgende ochtend brak aan de ontbijttafel waarna we samen opruimen en afscheid nemen. Wat is het weer snel gegaan. En wat was het weer fijn.
Voor mij is het hoogtepunt de verbinding onderling en met onze voorouders. De kernsibbe groeit steeds sterker, soms haken er mensen af en er komen leuke nieuwe leden bij, alles gaat heel organisch en vredig. Zo fijn! Geen bloedverwanten maar familie!
Liefs,
Charissa Gerdina
Bron: Swesaz
Fotocredits: Diverse Swesaz-leden (weet niet meer precies wie welke heeft gemaakt, er waren zoveel foto’s!)