Oh december! Wat heb ik een ingewikkelde relatie met jou 😉

Ik hou van jouw lichtjes en feesten, maar mijn wezen schreeuwt nu om rust en naar binnen keren…stilte. Ik voel me op dit moment een beetje overprikkeld en geleefd. Laatste haastklussen op het werk, de vele uitjes, gezelligheid en kerstmarkten, de kou, alles kost me energie en heb geen tijd en ruimte (gemaakt) om bij te tanken. Gelukkig schenkt deze tijd lange donkere nachten waarin ik diep kan slapen en regenereren.

Vandaag zou ik een grote kerstmarkt bezoeken, maar ik heb toch besloten te luisteren naar dat waar ik echt behoefte aan heb en dat is thuis blijven en mij voorbereiden op de komende Midwinter. Ik voel de roep van de Donkere Moeder, de moeder van regeneratie, zij is de buik, de put die gelijkstaat aan de baarmoeder. Zij neemt het leven terug en transformeert het in haar schoot tot iets nieuws.

 

En de vraag die mij bezighoudt en dat wat steeds helderder wordt; wat in mij wil sterven en wat wil geboren worden uit mijn donker? Durf ik dingen te laten sterven? En durf ik te kiezen voor het leven? Echt leven, vol overgave en enthousiasme! Ik verlang daar zo naar.

We gaan over een paar dagen de tijd tussen de jaren in, De Rooknachten. Later deze maand hierover meer, want dit is de tijd dat Wodan, Vrouw Holle en Vrouw Berchta, de Donkere en Lichte Moeder zich klaarmaken om met hun dodenheir langs ons firmament te denderen. Samen vertegenwoordigen Wodan en Vrouw Holle de Indo-Europese Hemelvader en Aardemoeder, die onze oudste voorouders wereldwijd kenden, en die ons ook nu nog in vele tradities bekend zijn. Zij zijn de heilige dans van het mannelijke en het vrouwelijke.

Vrouw Holle rijdt met een dodenleger van ongeboren kinderen door de hemelen op haar driebenig paard, Helhest. Holle’s naam kan verwijzen naar de oudere Hludana of Hlodyn, in Scandinavische landen de moeder van Donar/Thor en gelijk aan Jörd die als Moeder Aarde werd vereerd. Holle is een Godin van de Onderwereld en van het leven zelf.

Vrouw Holle

Het sprookje van Moeder Hulda of Vrouw Holle, vindt oorsprong in de Noorse en Duitse mythologie, waar zij wordt vereerd als godin van de onderwereld, het land van de doden, en als beschermster van jonge meisjes en van spinnen en weven. Ze wordt ook erkend als een oude hemelgodin die het weer regeert, en die teruggaat tot de neolithische tijd.

Holle gaf toezicht op het huishoudelijk werk van vrouwen, ze straft luiheid en beloond nijver. In het sprookje maakt de spintol de connectie tussen deze wereld en Holle’s Rijk. Ze is de beschermvrouwe van de weefsters en de spinsters.

Het sprookje van Vrouw Holle is een goed voorbeeld van het adagium “we oogsten wat we zaaien”. Het meisje in het verhaal wordt niet gered door een ridder op het witte paard, maar door haar acceptatie van het rijpingsproces  en zo worden haar moed en veerkracht beloond. Een zeer krachtige boodschap, vind je niet? Er zit veel symboliek in het verhaal, maar dat wil ik niet voor je bederven. Lees het verhaal en ervaar wat je ervan meekrijgt. Ik heb het verhaal gehoord toen ik klein was, maar nu als volwassen vrouw krijg ik zoveel meer lagen uit sprookjes mee. De put bijvoorbeeld als bronverbinding met ondergronds water symboliseert onze verbinding met de wijsheid van het onbewuste. Het is belangrijk om dit kanaal open te houden.

Vrouw Holle, Vrouw Holle,

De tovervrouw,

Zij woont heel diep in de put,

En op de aarde dwarrelt er sneeuw,

Als zij haar beddekke schud, ja schud,

Als zij haar beddekke schud.

  • kinderliedje

Vrouw Holle heeft me van jongs af aan altijd aangesproken. Als iemand die altijd haar best doet en hard werkt (iets wat ik minder probeer te doen, ouder worden brengt rust en berusting), vond ik de symboliek dat je oogst wat je zaait en dat hard werken loont, toepasselijk. Maar op een ander niveau, het verdiepen van je spirituele pad (mijn zielsverlangen en iets waar ik al mijn hele leven bewust mee bezig ben, de beweging van Stier naar mijn Noordelijke Maansknoop in Schorpioen is een pad van diepgaand doorgronden en hard werken en veiligheid loslaten) is hard werken! Ook is Holle de beschermster van de Fae, waarmee ik me vanaf mijn geboorte verbonden heb gevoeld, ik ben zelfs geboren met puntige oren.

Voor Holle heb ik deze ratel gemaakt.

Toen ik deze voor het eerst mee naar buiten nam, liet Holle zich duidelijk horen. Al rammelend vond ik veel kleine veertjes aan mijn voeten, mijn ogen vielen plots op de vlierbomen en als klap op de vuurpijl ‘struikelde’ ik tegen een holle boom!


Ik gebruikte enkele veren (kussen/sneeuw), een ronde put, vlierhout (belofte van nieuw leven – genezing en bescherming), wol (spinnen) en de rune Dagaz (grijp de dag, maar ook voor Holle die zowel licht als donker ziet).
Het geluid van de ratel is zacht, liminaal, als vallende sneeuw in de winter.

Ik werk samen met deze rammelaar omdat hij me stilte en rust brengt zoals Holle’s sneeuw dat doet. Het brengt licht in de duisternis en zoals Holle mij beschermt en oordeelt over hen die de onderwereld betreden. Ze maakt de sluier tussen de werelden dun en leidt me daarheen.

Sinterklaas

Ook wil ik de voorbijgegane periode nog afsluiten door een stukje te typen over Sinterklaas. Vorig jaar schreef ik dit: https://www.joyincreation.com/2021/12/04/sinterklaas-wie-kent-hem-niet/

Sinterklaas lijkt tegenwoordig een christelijke heilige, maar zijn figuur en de tradities die aan deze dag verbonden zijn, zijn eeuwenoud en heidens. Vroeger werd hij in een wit laken afgebeeld en had verschillende namen in verschillende streken van Nederland; Sunderklaas, Sintrums, Klaas-oomes, boernsunternikloas en vooral op de Waddeneilanden vinden we nog de oude traditie in de vorm van de Sunderum (Terschelling), Ouwe Sunderklaas (Texel), Opkleden (Vlieland) en Klozum (Schiermonnikoog). Over die laatste heeft Jan Kooistra/Axnot Wedasunu Van Fivelgo een interessant boekje geschreven. Hier is deze verkrijgbaar: https://theerenfeer.com/product/themanummer-2021-klozum/  
En bekijk hier de Klozum-video van Jan Kooistra: https://theerenfeer.nl/wp-content/uploads/klozum.m4v

En bij deze ook een oproep van Jan, ik doe mee, jij ook?:

Maak ook een masker en doe mee in 2023. Roetveegpiet (niet gemaskeerd) mag niet het eindpunt van de oeroude in de Lage Landen diepgewortelde traditie zijn! Beter nemen we dan allemaal de duivelse voorloper weer op of zijn 19de eeuwse duovorm de Zwarte Sinterklaas! Als iedereen nou als goed voornemen voor het nieuwe jaar met zichzelf afspreekt dat hij iedere maand iets aan zijn masker en pak besteedt (kost geld aan materiaal maar vooral creatieve inzet) dan kunnen we in december voor de dag komen en onze bijdrage aan de cultuur geven! Als je vragen hebt over hoe dit aan te pakken kun je me altijd berichten. Misschien weet ik raad, maar ik ken ook nog zat hulpvaardige andere maskerade-liefhebbers in Nederland en Vlaanderen dus wellicht kan ik je verwijzen.

 

Zwarte Piet werd in Nederland ook wel Knecht Ruprecht genoemd, hij draagt donkere kleding, heeft een baard en draagt groene takken (vruchtbaarheidsgordel) om zijn gordel. Hij draagt soms een mad met erwten, noten en vruchten op zijn rug, symbolen voor nieuw leven (zaad). We vinden deze zwarte figuur in heel Europa terug. Alle gaan over rondtrekkende stoeten in wit en zwart gekleed, soms angstaanjagend, maar ook brengers van cadeaus en dus vruchtbaarheid en voorspoed. Niet alleen Zwarte Piet is zwart, ook zijn er Zwarte Klazen zoals in de Veluwe. Zwart staat voor de onderwereld, de wereld van de voorouders, daar waar nieuw leven geboren wordt.

Sinterklaas is in feite Wodan (Odin) die de Wilde Jacht leidt in het gezelschap van zijn twee raven Hugin en Munin. En niet alleen Wodan rijdt door de lucht, maar ook vrouw Holle.  Sinterklaas geeft chocoladeletters aan iedereen, de letters symboliseren dat Wodan taal (runen) naar de mensen bracht. Als wij elkaar cadeaus geven schrijven we ook een gedicht en Wodan is onder andere de god van de poëzie. Sinterklaas rijdt op een schimmel door de nachtelijke hemel, dit is Sleipnir.

Stoute kinderen worden door Sint en Piet meegenomen in een zak (in vroegere tijden ook wel in een korf). Sinterklaas wordt als kinderrover voorgesteld. De mannenbonden haalden knapen die in aanmerking kwamen voor jongelingenwijdingen bij hun ouders vandaan. Ze werden vervolgens voorbereid om inwijdingen tot jongeling te ondergaan. Dit kan ook  duiden op een relatie tussen Wodan en Sint.

De schoen en de roede zijn beide voorwerpen die een belangrijke rol spelen in de Sinterklaasgebruiken. De schoen is bedoeld voor het ontvangen van de geschenken, en de roede is bedoeld als instrument om te straffen. In de heidense tijd had de schoen een verbinding met vruchtbaarheid en met de dood,en de roede met vruchtbaarheid. Schoenen werden tijdens het trouwfeest geworpen. Tevens werden schoenen op grafheuvels geworpen. Schoen en roede spelen geen rol in het christendom.

Nederlanders kennen ook veel traditioneel snoepgoed dat met Sinterklaas verbonden is, zoals:
Taai Taai poppen, ze stellen de voorouders voor (Gingerbreadmen in Engeland en Amerika).

En gouden munten met chocolade erin, zie het sprookje van Vrouw Holle.

 

Marsepeinen varkens, de Germanen slachten in november de varkens voordat de strenge winter begon en zij offerden deze als zij het breed genoeg hadden ook aan de goden. Knollen, een baal stro of een zak uien, het was allemaal prima om te offeren. Gaf je echter een stuk ham of – nog beter – een heel varken, dan ging het je voor de wind. Had je zoveel vlees dat je dit ook kon offeren aan de goden, dan moest het wel goed met je gaan. Zo ontwikkelde varkensvlees zich tot het symbool voor voorspoed en geluk.

Pepernoten, het strooien van vruchtbaar zaad.

En zo kan ik nog wel even doorgaan. De overeenkomsten tussen de Wilde Jacht en het heidense Joelfeest aan de ene kant, en Nicolaasmaskerades aan de andere kant, zijn te groot om toevallig te zijn. En dit is waarom ik Sinterklaas vier en ik het belangrijk vind dat dit feest in ere wordt gehouden. Dit is onze traditie, ons erfgoed.

De volgende blogpost die ik ga schrijven zal na Midwinter zijn. Dus bij deze wens ik jou een prachtig Midwinter, dat het licht mag wederkeren!

Het ga je goed.