Vorige week woensdag heb ik een dag vrij genomen om met twee vriendinnen naar de tentoonstelling over Maria Magdalena in het Catherijne Convent in Utrecht te gaan.
Helaas voelde ik me niet top vanwege een bacteriële infectie op mijn enkel, maar ik laat me niet zo snel klein krijgen, dus tanden op elkaar en gaan.
Maria Magdalena heeft altijd tot mijn, en velen anderen’s, verbeelding gesproken. Echter kwam zij pas weer krachtig in mijn leven nadat mijn moeder overleed. Ik ‘moest’ toen ook afreizen naar Zuid Frankrijk om bij haar uit te huilen en inspiratie en kracht te vinden om vooruit te kijken. Ik ontving troost en compassie, voor mijn moeder, mezelf en de mensheid, er is daar, met Maria Magdalena, is iets in mijzelf verschoven en kon ik het leven weer vol moed, inspiratie en liefde aan.
Hier schrijf ik over mijn reis naar Rennes-le-Chateau.
Reeds voor het sterven van mijn moeder kwam Maria Magdalena af en toe langs in meditatie en dromen, ze is wel een rode draad in mijn leven en als kind was ik al gefascineerd door beelden van. Zo maakte ik ooit ook dit schilderij (mijn moeder heeft toen ook een Maria Magdalena geschilderd, helaas heb ik deze niet meer tussen haar spullen kunnen vinden). Het is niet mijn beste werk, maar zij staat nog immer in mijn huiskamer.
Maar goed het is tijd voor Maria Magdalena, dat is wel duidelijk.
In het Catharijne Convent is nu voor het eerst een eigen tentoonstelling te zien over het icoon Maria Magdalena. En dat is een boeiende ontdekkingstocht langs historische bronnen, schilderijen, moderne beeldende kunst en populaire cultuur. Het is een kleurrijke verzameling van haar beeldvorming door de jaren heen, die je tot de conclusie brengt dat MM eigenlijk vooral een badass vrouw was, die op haar eigen voorwaarden leefde.
Wie Maria Magdalena is, is denk ik heel persoonlijk, dat laat de tentoonstelling ook wel zien. Ze is een vat vol tegenstrijdigheden, maar is niet ieder mens dat? Heeft MM wel echt bestaan of is ze een verbeelding van iets anders, meer een archetype? Maar welk archetype dan? De welgestelde vertrouwelinge die Jezus steunde? Een Mystica? Apostel der Apostel? Een boetvaardige prostituee? Of een kluizenaar met visoenen die opgetekend werden als het ‘Het Evangelie volgens Maria’? Take your pick. Zo is Mariam, de moeder van Jezus makkelijker te duiden.
In deze tentoonstelling wordt een goed beeld gegeven van hoe de westerse maatschappij de vrouw, en de vrouw zichzelf doorheen de eeuwen heeft gezien.
Wie is deze vrouw met de vele gezichten?
Volgens het Nieuwe Testament was Maria Magdalena een leerling van Jezus. Ze komt voor in geschriften waarin wordt gesproken over haar ‘bijzondere band’ met JC en ook haar eigen geschrift omschrijft de powervrouw die zij was/is. Lange tijd is ze weggezet als hoer of op z’n minst een Yoko Ono of groupie, maar ze is in 1969 door de kerk in ere hersteld. Volgens een westerse middeleeuwse legende zou Maria Magdalena naar Zuid-Frankrijk zijn gegaan waar ze dertig jaar in een grot bij Saint-Baume zou hebben gewoond. Een latere legende uit de negende eeuw laat Maria Magdalena zwanger van Jezus aankomen in Frankrijk waar zij een dochter kreeg genaamd Sara, de stammoeder van de Merovingen en zij werd De Heilige Graal genoemd.
Deze tentoonstelling lost dit mysterie (gelukkig) niet op, maar is een welkom eerbetoon aan een ‘symbool/icoon/vrouw’ (doorhalen wat van toepassing is) die jarenlang onderdrukt is door het patriarchaat. Deze tentoonstelling helpt haar beeldvorming te ontrafelen en zo zelf te ontdekken wie zij voor jou persoonlijk is. Daarbij is het natuurlijk ook ‘gewoon’ mooie kunst! Nou ja niet alles in mijn persoonlijke smaak, maar ik vind het museum sfeervol ingericht en ook een prachtige afwisselende verzameling van beelden, schilderijen, installaties, etsen, muziek en video.
In het verleden werd Maria Magdalena steevast afgebeeld met attributen die met zonden, bekering en vergeving te maken hebben: lange haren, naaktheid, schedels, olie, woestijn, enzovoorts. Deze interpretatie van Maria als bekeerde zondares (vaak zelfs als prostituee) is te wijten aan het harmoniseren van verschillende evangelieverhalen. Zo wordt de getuige van de Opstanding door allerlei ingewikkelde redeneringen en halve interpretaties gekoppeld aan de ‘zondares van Bethanië’ en Lucas identificeert haar als iemand waaruit Jezus duivels heeft gedreven. Ook wordt Maria Magdalena vereenzelvigd met de zus van Martha en Lazarus, en met de ‘overspelige vrouw’.
Uit apocriefe teksten uit het begin van onze jaartelling, waarvan de belangrijksten zijn het Evangelie van Maria Magdalena en het Evangelie van Filippus, wordt Maria als gelijke onder de apostelen gesteld, en zelfs als een uitverkoren leerling, die meer ‘kennis’ van de Jezus kreeg overgedragen dan de anderen. Veel moderne gnostici zien in deze apocriefe geschriften een beeld opduiken van de ‘echte kerk’, zoals deze door Jezus feitelijk zou zijn bedoeld. Vooral de positie van de vrouw zou in deze setting nog onbedorven zijn.
Een andere zienswijze is dat ‘Maria’ veel meer is dan een naam alleen. Maria was van oorsprong een titel voor hooggeplaatste vrouwen die, na een lange tijd van afzondering en Inwijding zich toewijdden aan hun spirituele taken op aarde. Maria staat hier gelijk aan het één zijn met het goddelijk vrouwelijke. De Maria’s als een groep tempelpriesteressen die speciale taken hadden. De Maria’s droegen het innerlijke, doorleefde Weten en inspireren ons om dit bij onszelf aan te boren. Zo is er ook een veel oudere drie-eenheid dan die wij kennen als de Vader, Zoon en de Heilige Geest. Dit is de vrouwelijke drie-eenheid van Maria’s De Witte (lente, Maiden, Maagd), Rode (zomer, Mother, Moeder) en Zwarte (herfst/winter, Crone, Wijze Vrouw) Maria’s (of Madonna’s). Maria Magdalena is de Zomerbruid, de zwangere vruchtbare Aardemoeder, de overvloed en zo herkennen wij Maria Magdalena, die meestal in een rode jurk wordt afgebeeld. Tijdens de Inquisitie werd de rode Maria verboden en het christendom schuift de witte, onbevlekte Maria naar voren en Maria Magdalena, de zwangere bruid, wordt uit alle geschriften weggeschreven. De Black Madonna wordt witgewassen of vernietigd.
Persoonlijk denk ik niet dat Jezus en Maria ‘echt’ bestaan hebben, maar dat zij krachtige energieën/archetypen verbeelden, zoals de bovengenoemde Moeder, Maagd, Wijze Vrouw. Ze staat symbool voor iets wat diep in ons leeft, een diep verlangen naar innerlijke liefdevolle autoriteit.
Maria Magdalena als Luna
Johan Oldenkamp heeft onderzoek gedaan naar het schilderij “Het Laatste Avondmaal” van Leonardo da Vinci en is erachter gekomen dat in dat schilderij Jezus de verpersoonlijking van Helios (Sun, son) is in het teken Leeuw en Maria Magdalena staat het dichts bij Jezus, zij is namelijk op het schilderij het sterrenbeeld Maagd. Wil je hier meer over weten, dan verwijs ik je naar De Echte da Vinci Code door Johan Oldenkamp. Zelf koppel ik MM ook aan Luna en Jezus aan Helios, de yin en yang van de energie van Goddelijke liefde, die een Heilig Huwelijk aangaan om zo 1 te worden als Ziel en Geest.
Hoe wij de energie van Luna ervaren is ook weer persoonlijk, maar dat zij een grote invloed op ons heeft is duidelijk, wij volgen haar ritme, ook zij heeft verschillende fasen en gezichten. Ze is mysterieus, intuïtief, instinctief en emotioneel. Ze staat voor diepe Zielsverlangens.
In deze blogpost van april 2017, schreef ik ook over hoe ik (toentertijd) de energieën van Jezus en Maria Magdalena ervoer https://www.joyincreation.com/2017/04/16/teachings-of-jesus-mary-magdalene/
En april 2018 https://www.joyincreation.com/2018/04/06/mary-magdalene-what-do-i-feel-think-about-this-film/ En het is wel duidelijk dat ik ook over haar steeds een beetje van ‘gedachten’ verander. De film wil ik wel binnenkort weer zien en kijken hoe ik deze nu ervaar.
Een ding is voor mij duidelijk en dat is dat Maria Magdalena onze hartenergie draagt, zoals compassie, intuïtie, overgave, vreugde, schoonheid, zachtaardigheid, vertrouwen, jezelf durven zijn en vergiffenis. Zelfbewustzijn en kracht passen daar ook heel goed bij want ook strijdbaarheid kenmerkt haar. MM laat zich niet zomaar aan de kant schuiven en zij inspireert ons om onszelf vrij te durven voelen en deze vrijheid durven te leven, iets wat heel nodig is in deze tijd.
Nu ervaren we de pijn van besturing van externe krachten van onbetrouwbare egoïstische leiders en nu komt er het besef dat wij deze macht en kracht bij onszelf moeten aanspreken. Wij zijn immers zelf verantwoordelijk voor het besturen van ons leven en MM kan ons hierbij ondersteunen en inspireren, om zo weer te gaan staan voor onze eigen Zelf. Pak het stuur en leef je leven! Zonder je te verontschuldigen of schuldig te voelen. De tijd van schuld en zonde is voorbij.
Mysterie opgelost?
Maar wie was/is nu Maria Magdalena? Daar is die vraag weer. Dit is iets wat iedereen persoonlijk mag invullen en in het museum krijgen de bezoekers een stemmuntje waarmee ze mogen stemmen wie zij denken dat de ware MM is. Ik bedenk me nu dat ik mijn muntje naast de buizen had moeten deponeren, want ik houd niet van hokjes (buizen bij deze) en zo is ook MM niet 1 etiket op te plakken. Gelukkig maar.
Maria Magdalena: de tentoonstelling is te zien tot 9 januari 2022, wel even tickets reserveren.
Dank je wel voor het lezen! Ben je zelf al naar de tentoonstelling geweest? En zo ja wat vond je ervan? En wie is Maria Magdalena voor jou?
Tot ziens!